ภาวนามากๆ ดูตัวเองมากๆ หลวงพ่อชา สุภัทโท (พระโพธิญาณเถร) บอ กว่า “ธรรมดาเราดูแต่คนอื่น 90 % ดูตัวเองแค่ 10 %” คือคอยดูแต่ความผิดของคนอื่น
เพ่งโทษคนอื่นคิด แต่จะแก้ไขคนอื่นกลับเสียใหม่นะดูคนอื่นเหลือไว้ 10 % ดูเพื่อศึกษาว่า เมื่อเขาทำอย่างนั้นคนอื่นจะรู้สึกอย่างไรเพื่อเอามาสอนตัวเองนั่นแหละ
ดูตัวเอง พิจารณาตัวเอง 90 % จึงเรียกว่าปฏิบัติธรรมอยู่ธรรมชาติของจิ ตใจ มันเข้าข้างตัวเองโบราณพูดว่า เรามักจะเห็นความผิดของคนอื่นเท่าภูเขา ความผิดของตนเองเท่ารูเข็ม มันเป็นความจริง
อย่างนั้นด้วยเราจึง ต้องระวังความรู้สึกนึกคิดของตัวเองให้มากๆ เห็นความผิดของคนอื่น ให้หารด้วย 10 เห็นความผิดตัวเอง
ให้คูณด้วย 10 จึงจะใกล้เคียงกับความจริงและยุติธรรมเพราะเหตุนี้ เราจะต้อง พยายาม มองแง่ดีของคนอื่น มากๆและตำหนิติเตียนตัวเองมากๆ
แต่ถึงอย่างไรๆ เราก็ยังเข้าข้างตัวเองนั่นแหละ พยายามอย่าสนใจการกระทำ การปฏิบัติของคนอื่นดูตัวเอง สนใจแก้ไขตัวเองนั่นแหละมากๆ
เช่น เข้าครัวเห็นเด็กทำอะไรไม่ถูกใจ แล้วก็เกิดอารมณ์ร้อนใจยังไม่ต้องบอ กให้เขาแก้ไข อะไรหรอ กรีบแก้ไข
ระงับอารมณ์ร้อนใจของตัวเองเสียก่อนเห็นอะไร คิดอะไร รู้สึกอย่างไร ก็สักแต่ว่า ใจเย็นๆ ไว้ก่อน ความเห็น ความคิด ความรู้สึกก็ไม่แน่
ไม่แน่อาจจะถูกก็ได้ อาจจะผิดก็ได้ เราอาจจะเปลี่ยนความเห็นก็ได้ สักแต่ว่า สักแต่ว่าใจเย็นๆ ไว้ก่อน ยังไม่ต้องพูดดูใจเราก่อน สอนใจเราก่อน หัดปล่อยวางก่อนเมื่อจิ ตสงบแล้ว
เมื่อจิ ตปกติแล้ว จึงค่อยพูด จึงค่อยออ กความเห็นพูดด้วยเหตุ ด้วยผล ประกอบด้วยจิ ตเมตตากรุณา
ขณะมีอารมณ์อย่าเพิ่งพูดทำให้เสียความรู้สึกของผู้อื่นทำให้เสียความรู้สึกของตัวเองไม่เกิดประโยชน์เท่าที่ควรมักจะเสียประโยชน์ซ้ำไปเพราะฉะนั้น
อยู่ที่ไหน อยู่ที่วัด อยู่ที่บ้าน ก็สงบๆๆ ไม่ต้องดูคนอื่นว่าเขาทำผิดๆๆ ดูแต่ตัวเรา ระวังความรู้สึก ระวังอารมณ์ของเรา
เองให้มากๆ พยายามแก้ไข พัฒนาตัวเรา นั่นแหละ เห็นอะไรชอบ ไม่ชอบ ปล่อยไว้ก่อนเรื่องของคนอื่น
พยายามอย่าให้เข้ามาที่จิ ตใจ เราถ้าไม่ระวัง ก็จะยุ่งกับเรื่องของคนอื่นไปเรื่อยๆหาเรื่องอยู่อย่างนั้น
เอาเรื่องโน้นเรื่องนี้ มาเป็นเรื่องของเราหมดมีแต่ยินดี ยินร้ าย พอใจ ไม่พอใจ ทั้งวัน อารมณ์มาก จิ ตไม่ปกติ ไม่สบาย
ทั้งวันๆ ก็หมดแรงระวังนะ พยายามตามดูจิ ตของเรา รักษาจิ ตของเราให้เป็นปกติให้มากใครจะเป็นอะไร
ใครจะทำอะไร ดีหรือไม่ดี เรื่องของเขา แม้เขาจะทำกับเรา ว่าเรา ก็เรื่องของเขาอย่าเอามาเป็นอารมณ์อย่าเอามาเป็นเรื่องของเราดูใจเรานั่นแหละ พัฒนาตัวเองนั่นแหละ
ทำใจเราให้ปกติ สบายๆ มากๆ หัด-ฝึก ปล่อยวาง นั่นเองไม่มีอะไรหรอ ก ไม่มีอะไรสำคัญกว่าการตาม รักษา จิ ตของเราคิดดี พูดดี ทำดี มีความสุขคำสอนของหลวงปู่ชา สุภัทโท